28-06-24

Duik in de wereld van de wilde bij

Bij bijen denk je waarschijnlijk aan zo’n houten korf. Dat zijn de bekende honingbijen, door imkers gehouden. Maar wist je dat wilde bijen gewoon bij jou om de hoek wonen? Waar? Nou, ze zitten in de grond en in planten! Sharida Bhageloe, jonkvrouw van de bijenburcht, weet er alles van. ‘Bij jezelf om de hoek vind je een schat aan stadsnatuur.’  

Sharida woont in IJsselmonde, werd gegrepen door de wilde bijen, deed een plantencursus en bouwde een bijenburcht in de Heemtuin in de wijk Reyeroord. De burcht is zo’n 2,5 meter breed en 90 centimeter hoog. Zomers zie je hem bijna niet. Sharida: ‘Het wordt nu opgenomen door het boeiende landschap. In de herfst en winter als het groen afsterft, zie je hem weer.’

Bijenportretten

Sharida maakte een Top 20 van bijensoorten die het meest voorkomen in de stad en legde die vast met haar camera. Het resultaat: prachtige close-ups van Rotterdamse bijen. ‘Alle foto’s zijn dicht bij mijn huis gemaakt. Met de burcht wil ik meer aandacht vragen voor de bodem. Er is veel druk op de bodem, we willen huizen bouwen, kabels en leidingen moeten de grond in. In diezelfde grond leven ook planten en dieren. Ik zet me in voor de kleinste bewoners van de stad en probeer mensen met de burcht bewust te maken van de wilde bij.’ 

Wilde bijenfeiten

Sharida lepelt zo bijzondere feiten op. ‘Er zijn bijensoorten die alleen maar voor één specifieke plant komen. Zo verzamelt de Grote Klokjesbij alleen stuifmeel van de Klokjesbloem en slaapt hier ook in. Die plant zie je veel in bewoond gebied. De vrouwelijke Grote wolbij verzamelt haartjes van planten voor haar nestje, bijvoorbeeld van Ezelsoor. Als je die plant in je tuin hebt staan, komt die Grote wolbij vanzelf. Wilde bijen slapen in de grond, ze graven zich in. Of ze grijpen zich met hun kaken vast aan een plant. Als hun sprietjes naar beneden hangen, zijn ze zeg maar ‘offline’ en slapen ze.’

Nestje bouwen

De wilde vrouwtjesbij is een echte powerdame vertelt Sharida. ‘Zij is verantwoordelijk voor het eigen nestje en maakt dat bijvoorbeeld in een bamboestengel waar ze ‘cellen’ maakt. Hier legt ze stuifmeel in dat de larven eten als ze uit de eitjes komen. Het is veel werk voor ze, de bijen moeten bloemen zoeken, stuifmeel verzamelen, het nest bouwen en de eitjes leggen. Als je klein bent, is ook je bereik klein, dus is het fijn als je nestgelegenheid en voedselvoorziening dicht bij elkaar liggen. Jouw tuin of balkon kan dus een soort bed & breakfast voor wilde bijen zijn!’ 

Sharida’s tips 

Net als met de honingbij gaat het ook niet goed met de wilde bij. Meer dan de helft van de 360 wilde bijensoorten dreigt te verdwijnen. Wat kan je doen om de wilde bijen te helpen? Sharida: ‘De buitenruimte is vaak aangeharkt en schoon, maar dat is té netjes voor bijen. Plant zoveel mogelijk inheemse planten, die hier van oorsprong voorkomen. En gifvrij natuurlijk. Ruim je tuin of balkon niet te veel op, maar maak rommelhoekjes van natuurlijk materiaal, dat vinden bijen fijn. Laat dode planten of bladeren liggen, daar overwinteren andere dieren weer in. Afval bestaat niet in de natuur, de natuur gebruikt dode materialen bij de wederopbouw. Maar vooral: kijk om je heen en duik in wereld van de wilde bijen!’

Meer info

• Sharida is bestuurslid van de KNNV Rotterdam.
• De bijenburcht vind je in de Heemtuin van Reyeroord, de groenstrook tussen de Korendijk en de Pelgrimskerk. 
• Bezoek ook Sharida’s expositie over de bijen met bijenportretten in het Energiehuis .